“Het publiek krijgt een totaalervaring”, belooft Joff, artistiek directeur van de Arnhem Mode Biënnale. Dinsdag opent in Arnhem de hoofdtentoonstelling in een ruimte van 12.000 vierkante meter in het industriële AkzoNobelgebouw. Daar staan zo’n honderd outfits en drieëntwintig installaties van meer dan zestig nationale en internationale modemerken zoals Prada, Preen, Iris van Herpen, Rodarte en Thom Browne.
De Arnhem Mode Biënnale is het grootste mode-evement van Nederland. Naast de grote expositie in het AkzoNobelgebouw zijn er in de binnenstad diverse kleinere exposities, een winkelroute, workshops en andere activiteiten. In het Museum voor Moderne Kunst Arnhem opent dinsdag de expositie ‘Get Real/Real Self’ over de ontstaansgeschiedenis van kledingstukken als T-shirt en parka.
Joff gaf deze vierde editie van de Arnhem Mode Biënnale de naam ‘Amber’. “Ik wil het fenomeen mode persoonlijker te maken. Als je ‘mode’ zegt, heeft iedereen daar meteen associaties bij, veel mensen denken bijvoorbeeld meteen aan glamour. Amber is een naam en dat voelt als een persoon met veel verschillende karaktereigenschappen.” De deelnemende ontwerpers kregen van Joff de opdracht vanuit hun kleding een totaalvisie neer te zetten. “Iedereen kwam met een ander verhaal. De Zweedse Ann-Sofie Back wilde een fuckingmachine maken, want ze vindt dat al haar ontwerpen porno zijn.”
Waarin onderscheidt deze editie zich van de voorafgaande drie?“Ik denk dat de pilaren van de eerste drie biënnales nog steeds overeind staan: mode als ervaring neerzetten en in de breedte laten zien, en het publiek dichter bij de ontwerper brengen. Een groot verschil met de vorige keren is dat de ontwerpers zelf sterker betrokken zijn. Ze hebben veel meer invloed op de installaties en hebben die met hulp van productieteams zelf vormgegeven.”
Hoe ziet het eruit? “Ik heb de tentoonstelling als een ontdekkingsreis opgezet aan de hand van de wereld van Amber met verschillende uitingen. De route begin bij de onderdelen ‘Atmosphferes’ en ‘Elements’. Daar toon ik installaties met geur, haar en make-up, geluid en fotografie. Zo laat ik het publiek de losse puzzelstukjes van mode ervaren. In het hart van het onderdeel ‘Visions” staan de mode-installaties. Ik zie het geheel als een bloem: je hebt de steel en je kruipt naar boven, uiteindelijk ontpopt de bloem zich en krijg je de vrijheid om rond te lopen.”
Waar gaan bezoekers over praten, wat zal ze bij blijven van deze vierde editie?“Zeker de installatie van de Belgische ontwerpers A.F. Vandevorst. Zij toonden mij een foto van een meisje dat slaapt op een ziekenhuisbed. Dat beeld wilden ze op ware grote namaken als kaars. Tijdens de opening wordt die kaars aangestoken, in de loop van de maand brandt hij langzaam af. En mannenmodeontwerper Siki Im en architect Winka Dubbeldam maakten van de patroondelen van een colbert – voor Siki Im het ultieme mannenkledingstuk – een monumentale installatie van beton waar je in kunt lopen. In het ‘colbert’ hoor je dan geluiden en zie je zijn kleding op outfits en video.”
Wat zegt de door jou gekozen invulling over deze tijd?“Kleding ontwerpen alleen is niet meer genoeg om succesvol te zijn. Een ontwerper moet verschillende disciplines beheersen en een totaalbeeld neerzetten. Je bent de art director van je verhaal. Ik zie steeds meer ontwerpers die andere wegen bewandelen om zich te uiten. Het Amerikaanse Ohne Titel maakte voor Arnhem een ‘ervaringstunnel’ waarin mensen stemmen horen die vertellen over de collectie en inspiratie. In die tunnel zien de bezoekers verder films en foto’s van stofstructuren.”
Vergeleken met de vorige edities doen er minder grote modehuizen mee. De bekendste naam op de lijst is Prada.“Prada wilde ik omdat elke collectie me altijd weer aan het denken zet. Ik blijf Miuccia Prada verrassend en fascinerend vinden. Prada is erg sterk in het neerzetten van een totaalvisie. Het merk bestaat al heel lang en heeft veel tijd gehad om zich te ontwikkelen. De ontwerpfilosofie is steeds duidelijker, scherper en sterker geworden. Ik wilde Prada ook hebben omdat ze met architect Rem Koolhaas werken. Op de biënnale staat Prada met een herinterpretatie van de catwalk van de show voor de vrouwencollectie voor deze zomer. Er staan drie outfits op poppen die Prada speciaal voor Arnhem heeft laten maken.
“Ik heb getracht een diverse groep aan ontwerpers te tonen, van beginnend tot gevestigd. Ik begon met een lange lijst, ook Versace en Haider Ackermann had ik graag gewild, de interesse was er, maar ze hadden geen tijd.”
Wie is het publiek?“Iedereen! Er zullen wel vragen ontstaan. Net als in 2007 gebeurde bij de poppen die gekleed waren in de vrolijke gebreide huisjes van Yoshikazu Yamagata. ‘My town is my home’, heette die presentatie. Ik hoorde toen twee mensen zich afvragen: is dit nou mode? Ze wisten het antwoord echt niet. Ja, dit is ook mode! Ik ben er heilig van overtuigd dat als die mensen weer een installatie zien, ze denken: hé zo’n installatie heb ik al eens gezien en nu begrijp ik wat een ontwerper beweegt.
“Ik zou het erg vinden als iemand geen vragen stelt. Maar ik laat het de mensen absoluut niet zelf maar uitzoeken. Ik wil iets overbrengen, en veel wordt ook duidelijk uitgelegd op de tentoonstelling en in de catalogus.”
VANDAAG IN NRC.NEXT
Arnhem Mode Biënnale. T/m 3 juli op diverse locaties. www.arnhemmodebiennale.com
Reageren is niet (meer) mogelijk.