Kitscherig, zoet als snoep. In het Groninger Museum staat een grasgroene jurk waar je het liefst een flinke hap uit zou willen bijten, en daarna likken aan de glanzende gouden bloem op de wijduitstaande lange rok. Verderop staan een sprookjesachtige paradijsvogeljurk met flappen als veren en een kort vilten jurkje met reusachtige opgeblazen mouwen. Nee, met de alledaagse werkelijkheid hebben de wonderlijke creaties van Marga Weimans niets te maken.
Leidraad voor deze ontwerpen uit 2009 was het verhaal van Alice in Wonderland.
“Mijn leven voor die tijd,” begint Marga Weimans, “hoe moet ik dat nou uitleggen… dingen liepen niet zoals gepland.” Wat volgt klinkt bekend: ambitieuze modeontwerper gaat naar modewalhalla Parijs, geeft daar enkele shows en verwacht een doorbraak.
“Ik dacht, nu word ik ontdekt, toch?”
Terug in haar atelier in Rotterdam beseft Marga Weimans (40) dat ontdekt worden in de mode niet zo makkelijk en snel gaat. Dan maar even niet meedoen aan de ‘modemallemolen’, denkt Weimans. Ze krijgt twee kinderen en werkt aan de Wonderland collectie, waarvan nu vijf jurken worden geëxposeerd in Groningen.
Zonder haar ‘mislukte’ Parijse droom hadden die er niet gestaan. “Ik zag in dat mode twee kanten kent. Een alledaagse, realistische wereld, waarin ik als ontwerper werk, en een fantasiewereld die je probeert op te roepen. Die contrasten wilde ik naast elkaar zetten in Wonderland. Lelijkheid veranderen in hallucinerende schoonheid.”
In Rotterdam hoefde ze voor lelijkheid alleen maar uit het raam te kijken van haar atelier in de Afrikaanderwijk. Grauwe flatgebouwen inspireerden tot surrealistische jurken met grijze fotoprints van flats. De waardeloze prullen die ze op de markt vond liet ze met behulp van het technologische onderzoeksinstituut TNO inscannen en vergroten. “Als je kijkt zoals ik doe kunnen voorwerpen surreële vormen aannemen,” zegt Weimans doelend op de glimmende gouden bloemornamenten op de grasgroene Wonderland sprookjesjurk. Materiaal is haar uitgangspunt. “Ik zoek het materiaal dat mijn verhaal het beste kan verwoorden.”
Marga Weimans noemt zichzelf een verhalenvertelster. De ene collectie is een vervolg op de andere. “Ik zie het als een dagboek waar steeds een nieuwe pagina bijkomt. In het begin ging het erg over mijn Parijse droom, en nu over mijn leven als ontwerper.”
Volgend jaar is het vijf jaar geleden dat Marga Weimans afstudeerde als modeontwerpster. Daarvoor deed ze overheidsmanagement aan de Rotterdamse Erasmus universiteit. Spijt van die studie heeft ze niet. “Het studeren vond ik fijn, ik ben een studiebol, maar tegen mijn dertigste vroeg ik me af wat mijn werkelijke passie was.” Dat was toch wel mode, met als voorbeeld Viktor & Rolf. “Met hun surrealistische couture toonden ze mode als belevenis. Dat wilde ik ook!”
Wat haar had tegengehouden om eerder mode te gaan studeren? “Het frivole karakter van mode. Ik miste de theorie. Ik dacht dat ik met mode mijn hersens niet kon gebruiken. Nu weet ik: mode maken verreist ook denkwerk, maar toen zag ik dat niet zo.”
Weimans zette haar zinnen op één van de beste opleidingen ter wereld, de Academie voor Schone Kunsten in Antwerpen. In 1999 melde ze zich aan, maar werd afgewezen. Docenten twijfelden over haar motivatie, ze was immers al bijna vijfendertig, beetje laat om nog aan een zware modestudie te beginnen. Weimans gaf niet op, bleef in Antwerpen, volgde het voorbereidende studiejaar en werd in 2000 wel aangenomen.
In Antwerpen ervaarde Weimans magie. “Ik kreeg opdrachten, zoals etnische kostuums uitwerken op een barokke manier, die me uittilden boven de werkelijkheid. Het leek mij helemaal te gek als ik dergelijke ontwerpen later in een museumcontext kon showen. En dat is nog gelukt ook.”
Na haar afstuderen in 2005 ging Weimans dan ook zeer gericht te werk. Ze liet haar gezicht zien op openingen, contacteerde galeries als Mama in Rotterdam, en benaderde museumconservators. “Ik vertelde ze over mijn fascinatie voor kunst en mode en dat ik de kunstwereld in wilde, ik stelde plannen voor en nam ze mee naar mijn modepresentaties in Parijs. Met zijn allen in de bus.”
Het pad dat Weimans bewandelde werpt vruchten af. Van het Groninger Museum ontvangt Weimans sinds 2006 jaarlijks een stipendium. Wat ze maakt, komt in het bezit van het museum, en wordt op gezette tijden geëxposeerd. Er zijn plannen voor een overzichtstentoonstelling. “Het gaat de goede kant op”, lacht Weimans.
Heeft ze een idee waarom haar ontwerpen juist nu zo aanslaan. “Mensen zijn uitgekeken op ‘gewone’ mode waarvoor veel ontwerpers ideeën halen uit dezelfde globale referentiepot. Mijn werk roept emoties op, er zijn weinig ontwerpers die zo conceptueel en vernieuwend werken als ik. Op de academie wordt nog wel geëxperimenteerd, maar zodra mensen de opleiding verlaten willen ze zo snel mogelijk geld verdienen.”
En Parijs, lonkt de modestad nog steeds? Vastberaden: “Ik ga er weer naar toe. Klaar!” De organisatie die beslist welke ontwerpers op de Parijse modekalender komen en binnen het officiële programma mogen showen, heeft ze al gesproken. Ongetwijfeld horen ze later meer van de ambitieuze Weimans. Net als Lady Gaga. “Ik zou haar graag in een van mijn ontwerpen zien, ik moet daar echt achteraan gaan.”
Vandaag in nrc.next
MEER MARGA
Marga Weimans is niet alleen in het Groninger Museum te zien. Op de Arnhem Mode Biënnale wordt tot 3 juli een jurk geëxposeerd uit de Wonderlandcollectie, Museum Rotterdam kocht de jurk met de flatgebouwprint uit dezelfde collectie. Momenteel werkt Weimans aan de “The Most Beautiful Dress in the World, vijf jurken, getimmerd van hout, gegoten polyester en geweven stof. Het resultaat wordt geëxposeerd in september, op de Biënnale van Lyon.
Material World. Kunst. Design en Mode loopt tot 28 augustus in het Groninger Museum. Naast Weimans exposeren onder andere Iris van Herpen, Pieke Bergmans en Joris Laarman. www. groningermusem.nl
Reageren is niet (meer) mogelijk.