Ruim 10 jaar leidde ze de Franse Vogue. Carine Roitfeld, stylist en stijlicoon. Op haar 57-ste is de Française de meest besproken front row personality. Onlangs verscheen haar boek Carine Roitfeld Irreverent.
RUSSISCHE ROOTS Carine Roitfeld wordt geboren op 19 september 1954 in Parijs, waar ze ook opgroeit. Drie jaar later krijgt ze er een broertje bij, Pierre. Dol is ze op haar vader, Jacques Roitfeld, zoon van een Russische emigrant. Hij belandt via Berlijn in Parijs en oogst succes als filmproducent (De graaf van Monte Cristo, De teugels los met Brigitte Bardot). Carine’s moeder is huisvrouw en een Parissiene van het klassieke B.C.B.G. –type: bon chic, bon genre. Ze draagt kekke mantelpakjes, maar ook Pucci en is verslaafd aan Hermès tassen. Het is duidelijk, de Roitfeldjes leiden een aangenaam leven in de chique Parijse buitenwijk Auteuil. “Ik zeg niet dat het allemaal diamanten waren, maar we hadden het erg, erg comfortabel”, zegt Carine terugblikkend. De fijnste herinnering heeft ze aan haar vader, haar held, die haar altijd vrijlaat. De man is een bon vivant en reist graag. Karaktertrekjes die Carine van hem heeft geërfd.
MODE ALS ROEPING Carine’s eerste kennismaking met mode is de Franse Elle die wekelijks wordt verslonden. Vijftien is ze, en ze weet het zeker: ze wil werken in de mode. Hoewel ze beslist geen slechte leerling is, boeit school haar totaal niet. Het uitgaansleven des te meer. Puber Carine feest wat af vanaf haar zestiende. Tot een vervolgstudie komt het niet. Ze wordt model. Later zegt ze hierover: “Ik was beslist geen topmodel, maar door het modellenwerk kreeg ik wel een voet tussen de deur in de modewereld.” Het modevirus slaat hevig toe na een bezoek aan de hippe Londense Carnaby Street. In haar vrije tijd schrijft ze artikelen en werkt ze als stylist. Eind jaren zeventig, ze loopt tegen de dertig, gaat ze freelancen als stylist voor de Franse Elle, en later de Glamour.
MOEDERKLOEK Rond die tijd ontmoet ze Christian Restoin, eigenaar van het overhemdlabel Equipment. Als stylist leent ze steeds vaker zijn spullen, omdat ze hem zo leuk vind. Ze zijn amper een stel of Carine raakt zwanger. Julia wordt geboren in 1980 en twee jaar komt er een broertje bij, Vladimir. Van kleins af aan sleept Carine haar mooie kinderen mee naar modeshoots en shows, gevolg: ze duiken regelmatig op in de Franse roddelblaadjes. In 2006 is Julia het gezicht van Tom Fords parfum Black Orchid. In interviews praat Carine vaak over haar gezin, ze benadrukt altijd dat, hoewel de roddelbladen daar anders over denken, ze altijd een echte moederkloek is geweest. “Mijn gezinsleven heeft nooit geleden onder mijn beroep. Integendeel, als zelfstandige sloeg ik nooit een klassenavond over, of een afspraak bij de logopedist, legt ze uit aan de Franse krant Le Monde. Terugblikkend is er één ding waar dochter Julia vroeger moeite mee had: haar moeder kon het niet laten om ook haar kinderen hip te stylen. “Als kind wil je er juist uitzien als iedereen, je wilt geen pantershirts en leren broeken dragen.”
SMOKEY EYES & SLIPS MET PIJPJES Een jongensachtig figuur, lipstickloze lippen en zware wenkbrauwen en smokey eyes die deels verborgen gaan achter rechtvallend haar, naar eigen zeggen omdat ze zo verlegen is. Carine’s lichtelijke intimiderend uiterlijk is schijn. Zo ijzig als Anna Wintour, haar oud-collega van de Amerikaanse Vogue, is Carine beslist niet. Ze is altijd aanspreekbaar, neemt de tijd voor haar fans. Sterker nog: ze is een ontwapende persoonlijkheid die er rustig uitflapt dat ze tegenwoordig slips met pijpjes van Calvin Klein draagt, en grapt of hij niet eens wat kan opsturen. Want natuurlijk is styliste Carine gewend alles te krijgen, vooral de duurste designerlabels zoals Balmain, het oude Franse label dat doordat Carine het veelvuldig draagt weer de modetop haalt.
MARIO’S MAGIE Eind jaren tachtig ontmoet Carine de fotograaf Mario Testino die dochter Julia fotografeert voor de Italiaanse Vogue Bambini. De twee gaan samenwerken en blijken een gouden duo. “In de vijftien jaar dat ik voor de Elle werkte was ik niet de beste stylist, maar toen ik Mario ontmoette gebeurde er iets.” Als team werken ze voor de Britse The Face en zowel de Amerikaanse als Franse Vogue. Typisch Testino/Roitfeld zijn erotisch geladen producties. Hun doorbraak komt begin jaren negentig als de Zuid-Amerikaan Testino naam maakt als glamourfotograaf en Carine aan de slag gaat als consultant voor Gucci. Aanvankelijk heeft Carine totaal geen zin in Gucci. Het Italiaanse luxelabel is dan allesbehalve trendy; en het bekendst om de loafers met de gouden paardenbitjes. Maar ene Tom Ford blijft Carine maar bellen. Na haar eerste ontmoeting met de Amerikaan is ze om, vanwege zijn charme, niet om de kleding, zegt ze later. Met Testino schiet ze de ene na de ander vaak broeierige reclamecampagne die worden gelabeld als ‘pornochic’. Zelf noemt Carine het liever ‘erotische chic’. Gucci wordt een van de populairste merken. Als Ford in 1999 ook de prêt-à-porter collecties voor de gepensioneerde Yves Saint Laurent gaat ontwerpen neemt hij Carine mee als stylist en consultant.
TOPFUNCTIE In 2001 wordt Carine benaderd voor een van de meest prestigieuze modebanen: hoofdredactrice van de Franse Vogue. Met controversiële shoots drukt ze al snel een stempel op de stijlbijbel. Over haar visie zegt ze: ” Het is de taak van modebladen om uit te dagen en grenzen te verleggen.” Carine laat het Nederlandse model Lara Stone zwart schilderen, strikt Kate Moss als gastredacteur en fotografeert Chrysal Renn terwijl die zich volstouwt met eten en kluift aan een bot. “Ik werk puur op gevoel. Als ik een model zie, vormt zich een film in mijn hoofd.”
Vogue’s uitgever Condé Nast ziet zowel het aantal advertenties als de oplage van het blad stijgen van 100.000 tot 140.000 exemplaren. De oplage van de Amerikaanse versie schommelt rond de 1 miljoen, en loopt later op tot 1,4 miljoen.
ROITFELDMANIA Tom Ford noemt haar “de meest chique en inspirerende vrouw” die hij kent. Ze is de muze van Givenchy’s Riccardo Tisci en van Karl Lagerfeld, waar ze tegenwoordig vaak mee werkt. Enkele jaren terug schopt Carine het dankzij de explosie van streetstyle blogs (bloggers die personality’s fotograferen tijdens fashionweeks), het tot Queen of the Vogue. Je kan haar uittekenen in een openvallende blouse, nauw kokerrokje of jurkje, het liefst zwart (waarvan de zoom nu ze ouder wordt steeds lager zakt) en stiletto’s van Manolo Blahnik. Zelf zegt ze over haar stijl: “Ik neem tuttige klassiekers en maak ze oneerbiedig en brutaal.” Denk aan een spierwitte blouse met zichtbaar daaronder een zwarte beha, of een Chanel tweedkokerrok met een T-shirt.
BREAKING NEWS Carine Roitfeld verlaat Vogue! Een jaar geleden was het groot nieuws. Haar vertrek zou niet geheel vrijwillig zijn, gonsde het. Eén van de redenen zou het decembernummer met gastredacteur Tom Ford zijn die vijftien pagina’s vulde met tienjarige, zwaar opgemaakte meisjes in designermode en behangen met diamanten. De aanstotende shoot, en eerdere modereportages, zouden niet langer in de nieuwe – commerciëlere – Vogue-koers passen vindt uitgever Condé Nast. In januari 2011 maakt Carine bekend dat ze echt wel vrijwillig is opgestapt.“Toen ik aantrad, heb ik meteen laten weten dat ik niet voor eeuwig wilde blijven, maximaal tien jaar”, zegt ze tegen de Britse krant The Financial Times. Ontslagen of niet, in de toekomst, zo laat de modegoeroe weten, wil ze zich concentreren op “persoonlijke projecten”. Ze verplaatst de focus naar New York, waar haar kinderen wonen. Julia werkt er als artistiek directeur van Lâncome en Vladimir is kunstcurator. Christian, de man met wie ze ruim dertig jaar samen is (niet getrouwd) verkocht zijn overhemdenmerk Equipment in 1998 – om voor de kids te gaan zorgen. Equipment is sinds vorig jaar weer actief, met Carine als artistiek directeur, drie keer raden welk merk overhemden ze draagt…
EEN LEVEN NA VOGUE Carine’s Roitfelds eerste grote klus na de Vogue is guest editor en stylist van Amerikaanse warenhuis Barney’s. Vervolgens werkt ze mee aan V Magazine met een hommage aan haar idool Elizabeth Taylor. In het oktobernummer van W staat Carine zelf centraal, Paolo Roversi fotografeerde haar in haute couture. Opvallend is dat ze zich de laatste tijd kritisch uitlaat over de modewereld. “In die tien jaar bij Vogue is de mode wel veel meer business geworden. Het draait nu allemaal om handtassen, schoenen, zonnebrillen. Daar wordt de winst gemaakt en je kunt daar weinig tegen inbrengen. Maar ik vind die obsessie met handtassen wel erg jammer.” Als grote speler in de mode-industrie eet Carine wel een goed belegde boterham, of beter gezegd een blini met kaviaar in haar favoriete uitgaansplek Caviar Kaspia, een Parijse tearoom met Russische kunst aan de muur aan de Place de la Madeleine, waar Beluga kaviaar wordt geserveerd à 1345 euro per honderd gram.
VIJFTIG PLUS EN SUPERHOT Afgelopen oktober verscheen de lang aangekondigde biografie Carine Roitfeld Irreverent, genoemd naar het woord dat Carine vaak gebruikt. “Ik hou er van om grenzen te verleggen. Ik ben schaamteloos.” Samensteller van het 368-pagina’s tellende boek is vriend Olivier Zahm, van cultblad Purple. Het Engelstalige boek bevat ruim tweehonderd spreads en covers van modemagazines en reclamecampagnes, maar ook intiem materiaal, zoals familiefoto’s en een lief briefje van Tom Ford. Vrienden van Roitfeld werkten mee zoals Mario Testino, Jean Paul Gaultier en Anna Wintour en het Nederlandse topmodel Lara Stone. De openhartige Carine tipt vijftigers dat het op die leeftijd beter is om T-shirts om te ruilen voor flatterende overhemden. Hoewel ze zich zelf gelukkig mag prijzen met een rank figuur, kan ze zich maar moeilijk verzoenen met haar 57 jaren. “Oh vreselijk, les années cinquante. “Als je ouder wordt moet je steeds meer trucjes bedenken”, verzucht ze. Met die ingrepen valt het mee: ze bleekt haar tanden en verft het haar. Dat is het. Botox? “Nee. Nooit !” Ook geen plastische chirurgie. “Ik ben veel te bang dat mensen me aankijken en zeggen: ze ziet er anders uit, wat heeft zijn laten doen?”
Haar frontrow-frequentie heeft Carine teruggeschroefd. “Met altijd de zelfde mensen front row bij modeshows zitten is niet echt niet slim, op foto’s zie je ze ouder en ouder worden.” Dat is natuurlijk grappig bedoeld, modemoe is ze niet, en mensen weten haar te vinden. Afgelopen september vertelt ze dat ze vrijwel dagelijks wordt benaderd met nieuwe voorstellen, waaronder een Carine-barbie. Dat gaat mooi niet door. Wel serieus zijn plannen voor een nieuw tijdschrift dat volgend jaar zou verschijnen. Roitfeld-fans kunnen niet wachten, en dat zijn er veel. Tot die tijd moeten ze het doen met het boek Irreverent, en de site www.iwanttobearoitfeld.com.
Carine Roitfeld Irreverent. Hardback € 89,99 Uitgever: Rizzoli. ISBN: 9780847833689. Hardback € 111,00 ISBN: 9780847833689.
Reageren is niet (meer) mogelijk.