Een privé-filmpje uit 1957, met in badtenue Elisabeth Taylor en haar derde echtgenoot, Mike Todd. Tegen de achtergrond van een azuurblauw zwembad hangt de filmproducent een collier met robijnen om Taylors hals. “Er was geen spiegel, ik bewonderde de juwelen die rode golven creëerden in het zwembad,” zou Taylor later schrijven in haar boek ‘My love affair with jewelry’.
Het filmpje met Taylors geluksmoment draait in het Parijse Grand Palais als hypnotiserende loop op de tentoonstelling Cartier. Style and History. Daar toont Cartier zo’n zeshonderd unieke stukken vanaf 1847, de oprichtingsdatum van het Franse juwelenhuis, tot ontwerpen uit de jaren zeventig. Er zijn ontwerpschetsen, maar ook mode-illustraties en kostuums uit modemuseum Palais Galliera. De bewegende digitale projecties van juwelen op muren en plafond zijn een spektakel op zich.
Alweer een luxehuis dat een expositie gebruikt om nog meer aandacht op zich te vestigen? Vorige maand toonde Dior in het zelfde Grand Palais de geschiedenis van het Miss Dior parfum uit 1947. In juni was in Palais de Tokio de tentoonstelling No.5 Culture Chanel. De erfenis van de modehuizen op beide gratis toegankelijke exposities werd smaakvol gebracht, maar de insteek met ontelbare parfumflacons was duidelijk commercieel.
Unieke stukken, grotendeels uit de vijftienhonderd stuks tellende eigen archiefcollectie, staan centraal bij Cartier in het Grand Palais. Opzettelijk niet geëxposeerd worden de juwelen die zijn ontworpen voor een groot publiek, zoals de driedelige Trinity Ring uit 1924, en de Love Bracelet uit 1960 die voor de eeuwigheid met een speciale Cartier-schroevendraaier om de arm werd geschroefd bij liefdeskoppels als Sophia Loren & Carlo Ponti, Alain Delon & Romy Schneider en recent bij Kanye West en Kim Kardashian. Sieraden met mooie verhalen, maar ze haalden de expositie niet.
Cartier pakt uit met unieke topstukken, waaronder de antieke Halo Tiara gedragen door Kate Middleton op haar huwelijk met Prins William. De tiara uit 1936 uit de Britse koninklijke collectie ‘zweeft’ met een tiental andere als een attractie in een ronddraaiende carrousel. Ander topstuk is een intens blauwe saffier groot als een ei van 478 karaat die ooit om de hals hing bij Marie van Romenië (1875-1938) en nu eigendom van de Qatar Museums Autorithy, een groep musea opgericht in 2005, en gulzig verzamelend.
De chronologie in de expositie wordt onderbroken door opstellingen gewijd aan veelzeggende juwelen van Cartier-klanten. Zo blijkt dat Grace Kelly een voorliefde had voor aandoenlijke dierenbroches als kitsch poedels. In opdracht van de Mexicaanse actrice Mariá Felix (1914-2002) ontwierp Cartier in 1975 het meest excentrieke juweel van de expositie, een diamanten halscollier van twee bijna vuistgrote aan elkaar verbonden krokodillen.
Afsluiter van de indrukwekkende expositie is een broche met een bolle, hemelsblauwe saffier met daarop een diamanten panter, gedragen door Wallis Simpson, bij Cartier bestelt door haar man Edward VIII, de vrijwillige onttroonde Britse koning. Zeker, een topstuk, maar het meest spraakmakend is het borstbedekkende Cartier collier uit 1928 met ruim 2900 diamanten, ooit eigendom van de maharadja van Patiala. In 1998 duikt het incompleet op zonder de gele De Beers diamant van 234 karaat. Cartier koopt, en restaureert de legendarische restanten met namaak diamanten. In Parijs ziet de bezoeker dus een collier met replicastenen, en kan fantaseren over wat het hoogtepunt van de expositie had kunnen zijn; die verdwenen De Beers diamant, een van de grootste facetgeslepen diamanten die iemand ergens ter wereld voor zich alleen houdt.
Vijfentwintig tiara’s worden geëxposeerd op de Cartier tentoonstelling, waaronder een platinum diamanten tiara uit 1907 met twee olijftakken en peervormige diamant is gedragen door prinses Marie Bonaparte (1882-1962). Het blaadjes motief is geïnspireerd op kronen uit de klassieke oudheid. Na 1900 verwerkt Cartier vaak bladeren van acanthus, laurier en olijf. Privé collectie.
Cartier: Le Style et L’Histoire. Tot 16/2 in Grand Palais, Parijs. Inl: grandpalais.fr © Archives Cartier. Eerder gepubliceerd in NRC Handelsblad
Reageren is niet (meer) mogelijk.