Top menu

Curator Olivier Saillard over mode-tentoonstellingen

Olivier Saillard is directeur van het Parijse modemuseum Musée Galliera dat in september heropent met een expositie over Alaïa. Hij ontdekte prikkelende manieren om Galliera’s indrukwekkende archieven tot leven te brengen en is een ster in de museumwereld sinds hij jurken van Grès combineerde met beeldhouwwerken van Bourdelle. “Ik heb mijn beroep opnieuw uitgevonden.”

Olivier Saillard ontvangt me in een kaal kamertje in de nok van zijn modemuseum dat eindelijk, na zeven jaar renovatie, in september 2013 weer opent met een grootse expositie over Azzedine Alaïa.

De beslissing van Saillard, een jongensachtige veertiger, om drie jaar geleden een baan te nemen bij een dicht museum vond hij “best moeilijk”. In charmant Franglais zegt hij: “Ik heb die moeilijkheid maar omgedraaid in een uitgebreide programmering met tentoonstellingen buiten het museum”.

Saillard heeft de afgelopen jaren dus maar weinig tijd doorgebracht in zijn ongezellige werkkamertje met overigens een prachtige ijzeren plafondconstructie van Gustave Eiffel – de architect van de beroemde toren die je door het raam ziet blinken in de zon.

De afgelopen jaren organiseerde Saillard een tiental ‘hors de murs’ exposities, waaronder in Musée Bourdelle het groot opgezette Madame Grès, la couture à l’œuvre, door veel mensen getypeerd als de meest geslaagde modetentoonstelling ooit. Ook zelf noemt hij de Grès-expositie zijn beste werk. Over de aanleiding en het idee erachter vertelt hij: “Toen ik begon als curator, ontdekte ik in het depot van Galliera zo’n honderd jurken van Madame Grès. Omdat ik haar beschouw als een beeldhouwer onder de modeontwerpers, wilde ik een expositie in het voormalige Parijse atelier van beeldhouwer Antoine Bourdelle dat nu een museum is. De museumcurator stemde meteen toe.”

Saillards ‘truc’ was het in ruim vijftig jaar opgebouwde indrukwekkende oeuvre van Grès te combineren met beeldhouwkunst. Naast de grote en uitgesproken beelden van Bourdelle leverde de vaak geplooide en altijd krachtige ontwerpen van Grès een onvergetelijk beeld op.

De lawine aan positieve reacties die volgde, had hij nooit meegemaakt. “Ik hoorde mensen vol emotie praten alsof ze het over een film of boek hadden. Dat mode zoiets teweeg kon brengen, was voor mij een geweldige ontdekking.”

Wie de laatste jaren zin heeft in een mode-expositie, komt altijd wel ergens aan zijn trekken. Saillard juicht die ontwikkeling toe, maar plaatst ook een kanttekening: “Veel van al die tentoonstellingen verdienen het predikaat ‘expositie’ niet, vaak is het vooral promotie voor een modelabel, en ik vind dat het heden in musea te veel aanwezig is.” Saillard benadrukt dat hij zijn collega curatoren niets verwijt, maar hoopt dat ze net als hij het concept modetentoonstelling opnieuw uitvinden. “Tien jaar geleden begon ik met het geven van modeperformances. Ik vond het belangrijk om levendigheid in mijn vak te brengen, want de hele dag omringd zijn door ‘dode’ kleren vond ik moeilijk. Met performances heb ik de balans gevonden door museumstukken uit de 18e en 19e eeuw die nooit werden gedragen, toch te tonen aan publiek.”

Een recent zeer geslaagd voorbeeld van zo’n performance is The Impossible Wardrobe, een veertig minuten durend optreden van actrice Tilda Swinton (foto). De Oscarwinnares bracht afgelopen oktober kledingstukken en accessoires tot leven die ooit waren gedragen door Napoleon, Sarah Bernhardt, Marie Antoinette en Brigitte Bardot en andere legendarische Fransen. Als in een fascinerend modeballet, toonde een voorzichtig heen en weer schrijdende Swinton, het Franse erfgoed in de kelder van het hippe kunstcentrum Palais de Tokyo in Parijs.

Olivier Saillard werd geboren in het Pontarlier, Noord-Oost Frankrijk, als jongste in een druk gezin met zes kinderen. “Ik moest schreeuwen om gehoord te worden.” Als kind werd hij omringd door mode; van zijn moeders wijdklokkende rokken uit de fifties, “erg fascinerend, destijds al stokoud voor mij” – tot de hippe mode van lievelingszus Lucette die de dorpskleermaker creaties liet namaken uit de Vogue. De zolder, Oliviers slaapkamer, fungeerde als kledingopslag. Lachend: “Later snapte ik waarom ik me in het museum meteen thuis voelde.”

Zijn droom, modeontwerper worden, zag hij al snel in rook op gaan. Saillard herinnert zich de modestudie als “de vreselijkste tijd” uit zijn leven. “Tekenen lukte best, maar ik kon geen nieuwe kleren bedenken.” Na een jaar bezinning verhuisde hij naar Montpellier, daar rondde hij met plezier de studie eigentijdse kunst af en verhuisde naar Parijs. In 1989 liep hij stage in het Parijse Musée des Arts Decoratifs, het tweede grote Franse modemuseum. Wat hij sindsdien leerde is om met afstand te kijken naar de hedendaagse mode, en dankzij de succesvolle Grès-expositie ontdekte hij dat het voor kleding “flatteuzer en verfrissender” is om buiten een modemuseum in andere context te exposeren. Ook is hij een voorstander van het afschaffen van klassieke museumvitrines. “Je moet om kleding heen kunnen lopen, net als bij beeldhouwwerken.”

Saillard oogstte de afgelopen jaren veel lof met zijn verfrissende visie op het exposeren van mode. Maar hoe ging hij om met de niet zo lovende recensies voor ‘18th Century: Back in Fashion,  een expositie in Versailles over hedendaagse mode met verwijzingen naar achttiende-eeuwse mode? Openhartig: “Mensen hadden gelijk, die expositie wás slecht. Mijn schuld, maar ik moest werken onder lastige omstandigheden, bijvoorbeeld met slecht licht. Ik was wel verantwoordelijk. Ja. Wat ik ervan leerde is focussen op enkele projecten, in plaats van op heel veel. En Versailles is Versailles, zo’n bepalende omgeving”, zucht hij. Dan schaterlachend. “Maar de expositie trok wel veel bezoekers!”

Saillards nieuwst expositie: Paris Haute Couture. Hommage aan de Parijse couture vanaf 1900 met o.a. Worth, Poiret, Doucet en Chanel. Ttot 6 juli in stadshuis Hôtel de Ville, Parijs. Het Alaïa retrospectief opent in ong. in september 2013 tot januari 2014 o.a. in Musée Galliera.

Eerder gepubliceerd in Vogue.

Gerelateerde Artikelen:


Reageren is niet (meer) mogelijk.