“Weg met de elite, leve de straat.” Deze ferme uitspraak is niet afkomstig van een opruiende communist, maar van een modeontwerper. De salonsocialist Yves Saint Laurent zei het in 1965. Drie jaar eerder was hij zijn eigen couturehuis begonnen, en kleedde rijke vrouwen in zijn maatwerk. In de overtuiging dat de toekomst van de mode lag in betaalbare prêt-à-porter (kleding uit het rek: klaar om te dragen). lanceerde hij als eerste couturehuis een jeugdige straatmodelijn. Een selectie van ruim zeventig outfits uit de periode 1966 tot 1977 is nu te zien op de overzichtstentoonstelling Saint Laurent:La Révolution de la Mode, in het Parijse museum Foundation Pierre Bergé – Yves Saint Laurent.
Op 26 september in 1966 opende de eerste Yves Saint Laurent rive gauche boutique, aan de rue de Tournon, in de wijk Saint-Germain-des-Prés aan de linker Seine oever, waar hip en jong en artistiek en intellectueel uitging en waar tot middernacht gewinkeld kon worden.
“Monsieur Saint Laurent en ik genoten van die tijd, het was geweldig”, vertelt Loulou de la Falaise, samensteller van de intieme tentoonstelling. Achttien was ze destijds, en één van die mooie en bekende vrouwen uit de kring rondom de couturier. Later was ze Saint Laurents muze en ontwierp ze ook sieraden voor hem.
Voor La Révolution de la Mode koos De la Falaise voor een reconstructie van de legendarische rive gauche boutique, inclusief de realistische muurschildering van een meer dan levensgrote lachende YSL ten voeten uit van Eduaro Arroyo, die ze liet naschilderen, maar niet door de inmiddels beroemde Arroya, dat was te duur.
In de nagebouwde winkel staan kledingrekken vol kleurrijke bloemetjesjurken. Als getuige van een onbezorgde tijd. Meer vrolijks ligt in vitrines, ceintuurs met vlindergespen, flaphoeden, platformschoenen, het verkocht minstens zo goed als kleding. “Kijk,” zegt de muze, wijzend op een paar enkelhoge veterlaarsjes, “die had ik ook”. Ze droeg ze met een jeans, verknipt tot hotpants.
Fris ogende kleding waaronder veel knielange jurkjes in A-lijn (nauwsluitend boven en wijduitlopend richting knie) zijn gemaakt van comfortabel tricot en goedkoop katoen. “Niets hier is kostbaar, dat maakt het jeugdig”, licht De la Falaise toe. Zelf heeft ze helemaal niets aan kleding bewaard uit die wilde tijd. Pierre Bergé, Saint Laurents zaken- en levenspartner des te meer. Het museum maakt voordturend exposities waar geput wordt uit de welgevulde archieven van de in 2008 overleden modeontwerper.
Nadeel van de nostalgische winkel-insteek die De la Falaises koos voor La Révolution de la Mode is dat de expositie een eenzijdig beeld oplevert en zelfs doet denken aan een bezoekje aan een hedendaagse vintage-winkel (met een ongelooflijk assortiment, dat wel). Een vraag als: hoe toonaangevend was Yves Saint Laurent eind jaren zestig in straatmode, was hij niet vooral een meeloper die in zijn prêt-à-porter Britse en Franse trends volgde, wordt niet beantwoord. De minirok vond hij in elk geval niet uit, dat is de verdienste van Mary Quant. De revolutionaire spijkerbroek staat evenmin op zijn naam. Jeans, toch het uniform van de jaren zestig jeugd is op een lange maxi-jeansjas uit 1970, ondervertegenwoordigd.
Indrukwekkender en minder pretentieus is de opstelling in de naastgelegen zaal, waar de diversiteit van het oeuvre beter tot zijn rechtkomt komt. Daar is het idee van de winkel losgelaten en staat de kleding zoals die tot 1977 in het winkeltje verkocht werd te pronken op glanzende felgekleurde etalagepoppen. In dat deel van de expositie komt de tijd tot leven. Je ziet in gedachten die frêle Françaises zitten op caféterrasjes in een witte met rode hartjes bezaaide jurk. Voor straatmode toch wel erg mooie en goedgemaakte kleding.
De gereconstrueerde rive gauche boutique is weer een stukje in de puzzel van het YSL-fenomeen en een aanvulling op de schitterende oeuvretentoonstelling afgelopen jaar in het Parijse Petit Palais. Loulou de la Falaise weet in de twee zaaltjes een belangrijk stukje verleden tot leven te roepen en dat maakt de expositie tot meer dan zomaar een uitje voor zestigers met heimwee naar hun swinging sixties.
EERDER GEPUBLICEERD IN NRC HANDELSBLAD
Saint Laurent, Rive Gauche, La révolution de la mode, tot 17 juli. Fondation Pierre Bergé-Yves Saint Laurent. 5 avenue Marceau, Paris.
Reageren is niet (meer) mogelijk.