Zet mij in een stikdrukke stad, liefst tijdens een hysterische koopavond – de Koopgoot, Kalverstraat, Spuistraat, Oxford Street, rue Saint-Honoré – en ik geniet. Mensen van top tot teen bestuderen, het is naast poezen aaien mijn favoriete tijdverdrijf. Nu is ‘bestuderen’ een beetje overdreven uitgedrukt: ik scan in een nanoseconde wat iemand ‘s morgens uit de kast heeft getrokken. Waar anders dan op de straat komt mode tot leven?
Nu is het zo dat straatmode juist mijlenver staat van wat er wordt voorgeschoteld op catwalks, in winkels en bladen. De straat is een ratjetoe, waar ik tegen beter weten in schoonheid probeer te ontdekken. Alle moeite die modeontwerpers, stylisten en fotografen stoppen in inspirerende collecties en producties zie je amper terug op straat. Toch blijft de straat boeien. Alleen al omdat ik wil weten of de muggs (meiden op Uggs) hun skinny’s al hebben ingewisseld voor flares. Of jallo’s (jongens-allochtonen) nog steeds Lanvin sneakers dragen of ze inmiddels Givenchy hebben ontdekt. Welk merk tas is hot bij mallo’s (meiden-allochtonen)? Het is triviale informatie maar geeft wel degelijk inzichten in bijvoorbeeld smaak, of soms, het gebrek hieraan.
Wat mij al jaren opvalt is dat het straatbeeld (niet alleen in Nederland) best saai is. Met grote argwaan bekijk ik dan ook altijd van die gelikte streetstyle foto’s. In modebladen neemt dit soort ‘spontane’ fotografie al weer jaren een vaste plek in, en elke week verschijnt er wel ergens ter wereld een boek over straatmodefotografie.
Pionier van de straatfotografie is het Britse blad ID dat vanaf nummer 1 uit 1980 grotendeels was gevuld met zwart-wit stand-upfotografie. Klinkt saai misschien, maar was het totaal niet omdat straatmode destijds wild en opwindend was en je het in geen enkel ander blad te zien kreeg. De do-it-yourself-mentaliteit overheerste en bracht interessante subculturen voort als punk, new wave en new romantics.
Bij het fenomeen straatfotografie draait het uiteindelijk om de kleding, de trends. Nu is de realiteit dat de meeste mensen helemaal niets hebben met mode en er dus allesbehalve uitzien als een modeslachtoffer. De echt serieuze ‘gevallen’ verzamelen zich tweejaarlijks rond modeshowlocaties in Parijs, Londen, Milaan en New York.
Goed, in real life stelt straatmode teleur. Dat komt volgens mij omdat de focus sinds een aantal jaren op het lichaam ligt. Het gespierde sportschoollichaam. Om dat perfecte lichaam, verkregen door uren van inspanning, zo prachtig mogelijk uit te laten komen, ben je aangewezen op strakke, lichaamsvolgende kleding. Het verklaart het succes van de nauwe skinnyjeans, slank gesneden jasjes, laag uitgesneden T-shirts en stretchjurkjes.
Flaneren, zien en gezien worden, heeft een nieuwe dimensie gekregen. De eigentijdse dandy, van origine een levenskunstenaar die opviel vanwege zijn verzorgde kleedgedrag, is niet meer. Het lichaam is een statement, en de kleding, ach het liefst zo weinig mogelijk of loeistrak graag.
Reageren is niet (meer) mogelijk.