In Nederland werd hij pas echt bekend toen Máxima zijn couturehuis bleek te bezoeken. Terwijl de Vlaamse couturier Edouard Vermeulen al lange tijd internationaal lof oogst voor zijn mooie jurken én goede adviezen. Hij staan dan ook bij menig royal op speed dial, zoals tijdens dit gesprek blijkt.
SCHOONHEID IN LILLE
“Elegantie is een houding. Het is de vrouw die de kleding
maakt, niet omgekeerd. Gevoel voor schoonheid heb ik van mijn moeder die huisvrouw
was. Ze was altijd thuis en zorgde voor sfeer. Ons interieur, de manier waarop
boeketten waren geschikt, het heeft me veel inspiratie gegeven.
“Ik groeide op in het West-Vlaamse Ieper. De reisjes naar
Rijssel (Lille) in Frankrijk, waar familie woonde en waar ik vanaf mijn achtste
jaar met mijn moeder couturehuizen bezocht, maakten veel indruk op mij. In die
tijd is mijn smaak gevormd. De hele entourage van een couturehuis vond ik
prachtig. Als mijn moeder kleding paste dan kon ik rustig een uur stil zitten,
kijken en niets zeggen. Soms vroegen mensen dan, “Moet je niet spelen?” Ja,
uitzonderlijk was dit wel… ik heb een broer en die vond het niet leuk.
“Na de middelbare school wist ik dat ik de artistieke kant
opwilde, maar couturier worden, nee, dat was beslist niet bedoeling. In de
couture ben ik autodidact. Het opbouwen van een couturehuis en het leren van
het vak heeft me nooit moeite gekost. Iets beginnen is makkelijk.
“Mijn ouders hebben me altijd gesteund. Mijn vader hield mij
voor: ‘Kies een beroep waarin je je goed voelt, want in een vak dat je met
liefde uitoefent heb je in moeilijke tijden de kracht om door te gaan.’ Jonge
mensen druk ik altijd op het hart, wees zeker van je passie, passie overwint
alles.”
NATAN COUTURE
“Nadat ik binnenhuisarchitectuur had gestudeerd wilde ik in
Brussel een zaakje opzetten. Begin jaren tachtig huurde ik een kleine ruimte in
het pand van Natan, een couturehuis uit de jaren dertig, en begon daar een
bescheiden galerie waar ik objecten verkocht. Na drie jaar wilde de eigenaresse
van Natan haar couturehuis sluiten. Ik mocht blijven, op voorwaarde dat ik de
zaak zou overnemen. ‘Ja, waarom niet, dacht ik?’ Ik sta positief in het leven.
“Er kwamen mensen
langs wiens huis ik opnieuw moest decoreren met onder andere gordijnen.
Tegelijkertijd vroegen ze advies over hun aanstaande huwelijk. (Lachend:) Ik
plaatste een advertentie: Naaister gezocht. Er kwam een dame langs, ze vroeg:
‘Wat moet ik dan doen, gordijnen naaien of kleding?’ Ik ben toen begonnen met
een kleine modecollectie. Gordijnen heeft de naaister nooit gemaakt.
“Of ik nog klanten heb uit mijn begintijd? Mijn moeder. Ze
was mijn eerste klant, is nu tachtig en heeft nog altijd maat 38, perfect!
“Ik heb dan wel binnenhuisarchitectuur gestudeerd, maar mode
gaat ook over kleur, stof en vorm, samen moet het een geheel worden. Wel heb je
bij couture te maken met een lichaam. Spijtig genoeg heeft niet iedereen het
zelfde lichaam “, zegt hij met een olijke grimas.
“Toen ik begon, begin jaren tachtig, had ik meteen al een
stijl – vrouwelijk en refererend aan de couture uit de jaren vijftig. Mijn
voorbeelden waren Audrey Hepburn en Jackie Kennedy. Ik hield van hun
vrouwelijke imago met die minimalistische jasjes, zo eenvoudig! Voor mij moet
mode tijdloos zijn, passen in de trend en bovenal vrouwelijk zijn.”
HOFLEVERANCIER VAN STIJL
“Ik ben couturier, maar geef ook advies. Ik overleg met
klanten of iets van een andere designer past in de garderobe. Raadgeven is voor
mij even belangrijk als couture maken. Ik ben helemaal tegen ontwerpers die zeggen
dat wat zij doen het beste is. Het is een samenwerking, ik pas me aan wat
betreft kleur en stijl. Er zijn mooie vrouwen die alles kunnen dragen, maar ook
dames bij wie dat niet het geval is. Heel veel designers vergeten dat dikwijls.
Ze bedenken een stijl, en de klant moet zich aanpassen. Ik ontwerp mode waarmee
ik verschillende typen vrouwen kan aankleden, daar denk ik goed over na. Het is
bij mij nooit, eerst de jurk, dan de vrouw. Het moet een geheel zijn.
“Ik ben van de eenvoudige lijn, ik houd niet van het frivole
en van drukke prints. Waar het vandaan komt dat ik niet van versieringen houdt?
…Nou, het moet simpel…, dat heb ik altijd gevonden. Het zal de invloed van
thuis zijn geweest.
“Mijn uitgangspunt is altijd het materiaal, dan mijn
tekeningen en de stijl van Natan. Als ik ontwerp heb ik geen bepaalde vrouw in
mijn hoofd, nee, dat mag niet. Dat is het verschil tussen een man die ontwerpt
en een vrouw. Een vrouwelijke ontwerper ontwerpt vaak haar eigen stijl, een man
ziet meer een geheel.
“Of ik ontroerd kan zijn door een creatie? Ah, evenveel
positief als negatief! Bon, is een ontwerp niet goed, dan begin
ik opnieuw of ik vraag me af wat er niet klopt. En dan ga ik met het atelier de
toile (het pasmodel, red.) na, we
werken samen hè!”
HET PALEIS
De vaste Natan-klant die het statige pand aan de Brusselse Avenue
Louise 158 betreedt weet wat zij daar kan vinden. Als ze eens iets geheel
anders wil dan kijkt ze verder. Zo koos prinses Máxima voor Koninginnedag 2009
een met bloemetjes bezaaide robe van de Nederlandse couturier Jan Taminiau. “Prima
toch”, vindt Vermeulen. “Iedereen loopt en gaat waar hij zijn vrouwelijkheid
vind. Ik vond het een mooi, harmonieus ontwerp.”
Vond hij het ook niet verrassend dat Máxima eens iets
bestelde bij een jong Nederlands couturetalent? Maar Edouard Vermeulen is niet
te verleiden tot nog een uitspraak. Geheimhoudingsplicht.
Voor het aanstaande huwelijk van de Zweedse prinses Victoria
die in juni huwt met Daniel Westling heeft hij nog geen bestellingen ontvangen.
“Maar het is pas februari, dus het kan nog. Van mijn klanten zullen er vast enkele
gaan.”
Dan gaat de telefoon.“Het paleis”, zegt Vermeulen, die het
nummer ziet op de display van zijn mobiel. Hij veert op. De secretaresse van
koningin Paola – voor wie Vermeulen vrijwel al haar kleding maakt – wenst een
afspraak. De couturier pakt zijn grote agenda, maar tot een afspraak komt het
niet. De allergrootste Franse stoffenbeurs Première Vision gaat voor. “Ik móet
gaan, stoffen kopen.” Tijd om vooraf nieuwe kleding te maken ontbreekt. Geen
nood. Vermeulen geeft nauwkeurig advies; van het model en de kleur van de
mantel, de kleur van de handschoenen tot het model van de hoed. “Het sjaaltje
moet contrasteren, anders wordt het triest.” De paleisdame is gerustgesteld met
het vakkundige advies. En de koningin, over wie Vermeulen zegt dat hij een heel
goede band met haar heeft, zal er net als anders perfect uit zien.
KONINKLIJKE KLANTEN
“Mijn eerste koninklijke klant was koningin Paola. Kort
daarna stapte koningin Silvia van Zweden hier binnen. (Overigens geheel
onverwacht, de couturier lag, toen hij werd gebeld, op het strand en snelde
zich naar zijn salon.)
Mijn eerste grote opdracht kreeg ik in 1999 en was de
trouwjurk Mathilde. Het was een grote eer, ik ben van huis uit zeer
koningsgezind. Dus toen ik opeens een trouwjurk voor een lid van de Koninklijke
familie moest maken… ááh, dat voelde als een missie die ik goed moest
volbrengen!
“Royalty kleden is nooit mijn doel geweest, ik had daar
nooit aan gedacht. Nee, druk heb ik nooit gevoeld, misschien wel een beetje bij
bruidskledingopdrachten. Waarom ik geen last heb van druk? Ik sta zo positief
in het leven en doe dingen met zoveel plezier dat het me geen moeite kost.
Belangrijk: Ik heb altijd één rechte lijn gevolgd, ook in mijn leven. Ik wilde
nooit choqueren, of tegendraads zijn. Alles moest – en moet nog altijd – in
harmonie zijn, dat geldt ook voor het gezelschap waarin ik verkeer, en het
maakt niet uit met wie ik ben. Privé ben ik best een gesloten persoon, zelfs
een tikkeltje angstig, maar in mijn werk ben ik zelfverzekerd, als er mensen komen
dan moet je het kunnen.”
Al is ook in zijn vak een beetje onzekerheid Vermeulen niet
vreemd. “Bij iedere nieuwe collectie denk ik ‘Oh ik hoop dat ik de goede kleur
hebben gekozen’.”
MATHILDE EN MÁXIMA
“Het bruidskleed van Mathilde kwam in samenwerking met haar
tot stand. Net als alle bruiden wilde zij een droomjurk. Ik tast dan af:
‘moeten we uitpakken? Wil ze kant in de jurk?’ Wat ik bij Mathilde frappant
vond was dat ze zeer uitgesproken was over haar stofkeus, ze wilde per se een
jurk van soepel materiaal, niet een jurk van stevige radzimir-zijde, waarvan
vrijwel alle bruidskleding, ook die van prinses Laurentien, is gemaakt. Nee,
het moest soepel. Maar een soepele stof is meer iets voor cocktailkleding,
plus, ze trouwde in de koude maand december. Ik kwam toen op het idee van de
mantel over de jurk, beide gemaakt van soepele zijde.
“Mathilde en Máxima kunnen veel dragen, ze zijn beiden groot
en slank. Ze houden beiden van mode en hebben een eigen stijl. Dat heeft te
maken met hun achtergrond. De noordelijke Mathilde heeft een lichte teint en
dat heeft invloed op de kleuren. Lichte kleuren zijn mooi maar kan ze beter
niet dragen. Máxima kan alles hebben, ze is Latijns – geel, wit – alles staat.
“Wat niet kan bij de prinsessen? Het gaat om één ding: de
goede outfit bij de goede gelegenheid. Een decolleté kan mooi zijn bij
avondkleding maar niet als een prinses een ziekenhuis gaat bezoeken. Belangrijk
zijn de details, de accessoires. Altijd elegant is wit en zwart, het klinkt
heel simpel, maar het maakt direct aantrekkelijker.”
EEN SCHAAP IN JEANS
Edouard Vermeulen kent Máxima via haar schoonzus Laurentien
(“een leuke, intelligente vrouw, met fantasie op modegebied”). Ook Máxima
woonde een poosje in Brussel, en beiden winkelden bij Natan.
In 2000 maakt Nederland kennis met
Máxima via vrolijke videobeelden met daarop een in luchtig wit geklede
blondine. De uitbundige Argentijnse blijkt de nieuwe vriendin van prins
Willem-Alexander. In 2001 wordt hun verloving op de televisie bekendgemaakt.
Máxima draagt een onberispelijke steenrode Vermeulen, haar lange haren gevangen
in een knot. Uit de blondine van de video is een degelijke aanstaande
prinses te voorschijn gekomen. Zo belangrijk is kleding.
Op Koninginnedag in 2004 verbaast
Máxima Nederland nogmaals met een Vermeulen outfit: een hip jeansjasje met een
wit-rode rok en de juiste accessoires waaronder een kekke rode baret. De vlotte
kleding doet haar imago – en de verkoopcijfers van Natan – goed. Vermeulen
bewaart een verrassend aandenken. Uit een kast pakt hij een knuffel. Lachend:
“Kijk, deze heeft de fabrikant ervan mij gezonden.” Het is een wollig wit
schaapje van top tot teen gestoken in Máxima’s veelbesproken
Koninginnedagoutfit. “Moet je kijken wat een mooie schoentjes.”
Genoeg gepraat over zijn koninklijke
klanten, Vermeulen geeft een wending aan het gesprek en vraagt: “Wat
zijn uw favoriete ontwerpers?” Onze smaak komt overeen en het is goed te horen
dat de drieënvijftigjarige couturier op de hoogte is van de huidige
toonaangevende ontwerpers. “Balenciaga, ja prachtig. Oh, en wat nu mooi is, is
Lanvin, zo vrouwelijk en modern. Grote inspiratie voor mij was vooral Christian
Dior die in 1947 doorbrak met de elegante New Look.”
INTERNATIONALE ERKENNING
“Ik geef niet elk jaar een show omdat we vaste klanten en
verkooppunten hebben in België. Ja, ik heb er zeker wel over nagedacht om
coutureshows te gaan geven, maar voor wie moet ik het doen? Voor het imago?
Verder, ik heb het al zo druk en het kost veel geld, want wie koopt er nog
couture? Tegenwoordig zijn er officieel nog zo’n tien couturehuizen die showen
in Parijs, de bekendste zijn Dior en Chanel, de rest kent niemand. Maar een
coutureshow is een droom, en ik sluit het niet uit.
“Internationale erkenning is fijn, dat weet ik sinds prinses
Mathilde twee jaar geleden opeens stond op de “International Best Dressed list”
van Vanity Fair. Dat vond ik ongelofelijk! In België hoor ik wel eens kritiek,
vindt men mijn werk te klassiek. Vooral voor de prinses vond ik het een mooie
erkenning, maar ze zei tegen mij: ‘De eer is aan u.’ Daar ben ik het niet mee
eens. Het is de dame én de kleding.”
TOEKOMST
“Ik ben altijd aan het werk, ook in de weekends. Mode is
mijn passie, dus het voelt niet als werk. Overal waar ik kom, in de natuur, in
een stad, schrijf ik dingen op. Inspiratie haal ik ook uit modemagazines en
moderne kunst. Nee, kunst verzamelen doe ik niet, daar zou ik eigenlijk eens
mee moeten beginnen. Als ik iets koop dan is het met mijn ziel, ik zie kunst
niet als investering.
“Wie ik nog eens zou willen kleden is koningin Rania van
Jordanië, ze heeft een mooie uitstraling en is een mode-icoon. Ook zou ik mijn
kleding graag eens willen zien tijdens de Oscars. De Oscars staan voor glamour
en iedereen kent het: de red carpet,
beeldige juwelen op beeldige vrouwen!
“Meer winkels hoef ik niet, ik ben tevreden hoe het nu is.
Ik zou nog meer tijd willen hebben voor mijn klanten, gemakkelijker willen
leven. Alles moet altijd vlug, vlug. Verder zeg ik altijd over de toekomst dat
is iets wat je toekomt, het is afwachten.”
Vermeulen in he kort
Prinsessen hebben couturier
Edouard Vermeulen (1957) roem gegeven.
Vermeulens doorbraak was de
trouwjurk voor de Belgische prinses Mathilde. Inmiddels kleedt de Vlaming alle
vrouwelijke prinsessen en de koningin van het Belgische koningshuis. Andere
koninklijke klanten zijn: prinses Máxima en prinses Laurentien, de groothertogin van Luxemburg Maria Teresa en de Zweedse
royalty.
Natan, het couturehuis van Edouard Vermeulen, is gevestigd
aan de Brusselse Avenue Louise 158. In een statig vijfverdiepingen tellend pand
wordt de couturelijn ‘Natan Edouard Vermeulen’ verkocht. Op de eerste etage is een
luxe ontvangstsalon en hangen schitterende galajaponnen. Op de overige
verdiepingen bevinden zich onder andere Vermeulens kantoor, de ontwerpstudio,
een patronenafdeling en het atelier.
Er zijn nog negen Natan zaken, hier wordt geen couture
verkocht maar drie andere lijnen: Natan Collection, Natan Edtion 5 en Natan +
(grote maten). Nieuw zijn de brillen van Natan Eyewear. In Nederland is Natan te koop in de Natan
winkel in de Maastrichtse Plankstraat en bij Boutique Le Duc in Zeist.
EERDER GEPUBLICEERD IN ELEGANCE
Reageren is niet (meer) mogelijk.