Het begint met een op de muur geschreven gehaktbalrecept. In
vitrines staan schots en scheve houten staketsels waaraan Zeeuwse klederdracht
en eigentijdse kleding hangen. Sieraden, antiek naaigerei om zeilen te
repareren en een wc-rol bungelen aan de latten. Scrabbleletters spellen: meuk,
bolus en appelflap. Er slingert een flessenopener. Ergens verscholen staan trollenpoppetjes
met oranje haar.
De toon is gezet op de expositie Modemetmonique in het Zeeuws Museum waar ontwerpster Monique van
Heist (1972) haar eerste modetentoonstelling heeft. Uitgangspunt is de collectie
van het museum. Bij de expositie hoort een korte uitleg. Van Heist mixt Zeeuws
erfgoed met haar eigen Hello Fashion collectie
die een jaar geleden ontstond uit frustratie met het modesysteem met zijn dwingende
seizoenen. Van Heist wil dat kleding niet al na een half jaar achterhaald is en
jaren bruikbaar blijft. Haar seizoensoverschrijdende collectie bevat naast
nieuwe kledingvormen (zoals een vijfpuntige sterjurk) ook atypische sieraden
(tere broches van boomblaadjes) en beddengoed. Zelfs suggesties voor een kapsel
en recepten voor gehalteballen horen erbij. Humor wordt niet geschuwd.
Van Heist ontwikkelt regelmatig nieuwe producten die ze permanent
in haar collectie opneemt. Deze verzamelachtige werkwijze lijkt op hoe een
museumcollectie organisch tot stand komt. Net als een museum geeft Van Heist
elke toevoeging aan haar collectie een archiefnummer. Nummer 45 is de
tentoonstellingcatalogus.
Modemetmonique is
met drie zalen klein van opzet. In het openingszaaltje met de houten staketsels
ligt veel en neigt het naar chaos. Waarom liggen er dominostenen? Nummers – uitgestrooid
als confectie – liggen her en der verspreid. Ze negeren kan natuurlijk, maar, zo
zal later blijken, dan mis je de dwarsverbanden tussen eeuwenoud en nieuw. Een boekje
verklaart de nummerbrij en spoort aan tot het ontdekken van bijvoorbeeld het
begrip vergankelijkheid als de relatie tussen een kwetsbaar Zuid-Bevelands
geplisseerd mutsje dat je zonder strijken maar één keer kunt dragen en een broche
die Van Heist maakte van wit geschilderde echte boomblaadjes.
Modemetmonique
wordt zo opeens een intrigerend spel, het verklaart de rijtjes dominostenen. Overal
zijn verbanden te ontdekken. Soms ligt de overeenkomst er lachwekkend dik
bovenop: een gele gedroogde zeester (collectie Zeeuws Genootschap) ligt naast
Van Heists gele, clowneske vijfpuntige sterjurk. Bij een messcherp opgevouwen
Zeeuws werkschort uit 1875 hoort jurk nr.29 met gedrapeerde ruimte aan de
voorzijde waarin je iets kunt opbergen.
Verschillen tussen oud en nieuw verdwijnen, iets dat wordt benadrukt
in een uitgebreide fotoserie waarvoor geen perfecte, anonieme modellen, maar ‘gewone’
mensen met een naam poseren, zoals Eva Bonneur waarover we te weten komt dat ze
geen huisdier heeft en houdt van jazz en rare muziekjes. Op de foto draagt Eva een
gebloemde Hello Fashion blazer over een lang geborduurd vrouwenhemd uit 1775. Een
setje dat je zo op straat kunt tegenkomen. Van Heist brengt haar comfortabele ontwerpen
komisch tot leven in een versneld afgedraaid Benny Hill-achtig slapstickfilmpje.
In de derde zaal zijn we op bezoek bij Van Heist. Fotobehang
toont haar atelier, midden in de zaal staat een bed met de gebloemde Hello
Fashion beddengoedlijn, kleding in dezelfde stof hangt ernaast. Voor het bed
staat een televisie aan, we zien een olijk hondje.
Wie in het Zeeuws Museum liever klederdracht op poppen ziet,
neemt een kijkje bij Lievelingen, een
etage hoger. Wie betoverde jurken verlangt bezoekt Voici Paris. Haute Couture in Den Haag. Modemetmonique is een verfrissend nuchter zelfportret van Monique
van Heist die niets moet hebben van de gebakken lucht waar mindere modeontwerpers
hun imago mee opbouwen. Van Heist houdt van spelletjes, kamperen, lust een
biertje, is gek op haar hond. En de mode? Van Heist laat intelligente no-nonsense
kleding zien waar afgaand op het groeiende aantal verkooppunten behoefte aan is.
Tentoonstelling Modemetmonique. Zeeuws Museum, Middelburg.
T/m 24 oktober, di-zo 11-17 uur. Inl: 0118-653000, www.zeeuwsmuseum.nl
Reageren is niet (meer) mogelijk.