Noem een wereldster; Robbie Williams, David Bowie, Yves Saint Laurent of Damien Hirst, en fotograaf Fergus Greer heeft ze voor de lens gehad. Maar niemand fotografeerde hij zo vaak als performance-artiest Leigh Bowery.
Als een schok. Zo herinnert fotograaf Fergus Greer zijn eerste ontmoeting eind jaren tachtig met Leigh Bowery. “Oh my god, dít is een indrukwekkende kerel’, vertelt de celebrity-fotograaf in Galerie Eduard Planting in de Jordaan. Omringd door foto’s van de kleurrijke man van wie hij in zes jaar tijd zo’n honderdvijftig fascinerende portretten maakte.
Fergus Greer was op het moment van zijn onvergetelijke ontmoeting beginnend fotograaf die als assistent het vak had geleerd bij grootheden als de Britse portret- en modefotograaf Terence Donovan en de legendarische Amerikaanse modefotograaf Richard Avedon. “Toen ik voor mezelf begon zei Donovan dat ik geen modefotograaf was: “Je moet doorgaan als portretfotograaf. Waarom, vroeg ik nog? “Ik voel dat zo”, antwoordde Donovan.”
Greer sloeg het advies van zijn leermeester in de wind en probeerde het als modefotograaf, om vervolgens al snel te ontdekken dat zijn hart niet bij de modewereld lag. “Ik hield van mensen en het portretteren van mensen. Daar ben ik goed in, maar er ging een leercurve aan vooraf voordat ik dat wist.” Leigh Bowery speelde hierin een belangrijke rol.
Nadat in 1988 een wederzijdse vriend de ambitieuze fotograaf aan Bowery voorstelt met de tip “jullie moeten eens met elkaar gaan werken” gaan de twee aan de slag. Greer: “Leigh was net begonnen, ontwierp mode, en begon rond die tijd met performancevoorstellingen waarvoor hij publiciteitsfoto’s nodig had. Hij gaf me de gelegenheid dingen uit te proberen. Ik had alle tijd, maar opdrachten, laat staan geld, had ik op dat moment niet.”
Vanaf 1988 tot 1994 (Bowery overleed in 1994) maakten ze samen verschillende series. Bowery bezocht om de drie, vier maanden Greers studio met tassen vol eigen gemaakte extravagante kostuums en make-up. Pas uren later, na het opbrengen van make-up, kunstwerkjes op zich, en het letterlijk aantrekken van de vaak gekorseteerde kostuums kon er een serie gefotografeerd worden. Greer bedacht de poses. “Hoe Leigh poseerde hing samen met zijn kostuum. In elke serie zijn de poses anders, het maakt daarom de foto’s afzonderlijk ook interessant.”
Fergus Greer schoot tijdens verschillende sessies in totaal zo’n honderdvijftig foto’s die in 2002 werden gebundeld in het boek Leigh Bowery Looks. Sinds 1994 reist een selectie van de gepubliceerde foto’s constant de wereld rond en nu zijn er voor het eerst achttien in Nederland te zien.
Prominent in de galerie hangt een bijna levensgrote fotoprint, look 38 uit 1994 (á € 12.500; prijzen beginnen bij € 1000). Bowery is van top tot teen verpakt in een glanzend lakpak en oogt als een zwarte latex opblaaspop. Verhullen, verbergen, vervormen van lichaam en gezicht zijn terugkerende thema’s op alle foto’s. “Leigh wilde breken met modeclichés, maar het ging bij hem ook over transgender en bondage. Leigh genoot van benauwdheid. De gedachte om bijvoorbeeld in zo’n lakpak de hele nacht uit te gaan en dan niet naar de wc kunnen wond hem vreselijk op.”
Bowery en zijn waanzinnige uitdossing vormden meer dan inspiratie voor ontwerpers als Alexander McQueen en Vivienne Westwood. Zijn stijl werd vaak gekopieerd. Greer:“Ik zag zijn hoeden en andere accessoires terug bij modeontwerpers John Galliano en Jean Paul Gaultier.”
De afgelopen vijftien jaar tijd ontwikkelde Fergus Greer een grote voorliefde voor het portretteren van beroemdheden en verhuisde daarom in 1997 vanuit Londen naar celebratiebakermat Los Angeles. Van de ruim drieduizend sterren die hij vereeuwigde, hangen in Amsterdam onder meer Bill Gates, Dennis Hopper, Ozzy Osbourne en Prins William en Prins Harry. “Ik laat ze er mooi uitzien”, lacht Greer. Wennen aan al die beroemde ego’s was het aanvankelijk wel.“Als iemand onbeschoft was, dan trok ik me dat erg aan. Ach, maar ik ben al snel gestopt met het vellen van mijn oordeel over mensen. Immers, wie weet wat ze voordat ik ze moet fotograferen is overkomen. Misschien hadden ze slaande ruzie of komen ze juist blij aan omdat ze net een goede filmdeal hebben gesloten. Als fotograaf ken je mensen nooit echt.” Dus maakt Greer er altijd het beste van. Ook als hij maar enkele minuten krijgt, in een donker hoekje moet werken of in een tuin moet staan. Het stellen van eisen heeft hij allang opgegeven, een goede beslissing was dat. “Nu kan ik niet meer teleurgesteld worden,” zegt hij smalend. Onder de indruk van celebrities is hij al lang niet meer.
Fergus Greer beschouwd zijn werk als uitdaging. “Ik werk steeds met wat op me afkomt, en dat is prachtig.” Ik maak een geweldige foto, pak iets van ze en dan is het van mij.” En dat is wat hij nu aan ons laat zien.
‘Leigh Bowery & other Butterflies’. Tot 6 november in Galerie Eduard Planting Fine Art Photographs, Eerste Bloemdwarsstraat 2-links in Amsterdam. Openingstijden: woensdag t/m zaterdag van 13.00 tot 18.00 uur en op afspraak. Publicaties: Leigh Bowery en Butterflies www.blurb.com.
FERGUS GREER
Naast portretten van de kleurrijke Leigh Bowery exposeert Fergus Greer veertien vlinders uit zijn 42-delige serie ‘Butterflies’. Greer vond in een antiekwinkel een vlinderverzameling die zijn aandacht trok vanwege de “grote schoonheid en fragiliteit”.
Fergus Greer (Ierland, zijn leeftijd zegt hij niet, ca. 50) studeert in Londen aan de Saint Martins School of Art and Fashion en de Royal Military Academy Sandhurst.
Zijn fotografiecarrière begint hij als assistent van o.a. Richard Avedon. Met als specialisme portretfotografie werkt Greer voor magazines als Fortune, Sunday Times Magazine, Newsweek, The New Yorker en Vanity Fair. Vrij werk is wereldwijd te zien geweest in musea in en opgenomen in publieke en privé-collecties. De Londense National Portrait Gallery bezit 65 portretten.
Greer initieerde zelf opdrachten zoals de serie filmregisseurs waarvoor hij Paul Verhoeven en Jan de Bont fotografeerde, het zijn de enige Nederlanders die hij vastlegde zegt Greer die regelmatig Amsterdam bezoekt.
LEIGH BOWERY (1961-1994)
De Australiër Leigh Bowery studeert mode in Melbourne en verhuist in 1980 naar Londen waar hij zijn opvallende ontwerpen verkoopt en optreedt in het Londense nachtleven. In 1985 opent hij Taboo, een spraakmakende club die een jaar later weer sluit. In 1988 poseert hij voor het eerst voor Fergus Greer en twee jaar later is hij de muze van schilder Lucien Freud. Bowery treedt vaak op o.a. met danser, choreograaf Michael Clark in New York, Tokio en in de Amsterdamse Roxy en in 1993 in de Balie. In 1994 overlijdt Bowery aan Aids. Drie jaar later verschijnt de biografie The Life and Times of an Icon. De musical Taboo, over de Londense jaren ’80, gaat in 2002 in première en is geschreven door bewonderaar Boy George die ook een nummer aan hem opdraagt.
VANDAAG IN HET PAROOL
Reageren is niet (meer) mogelijk.